Renzo Piano: włoski geniusz nowoczesnych technologii

Kim jest Renzo Piano?

Nasz dzisiejszy bohater pochodzi z rodziny budowlanej, więc nie powinien nikogo dziwić jego wybór dalszej kariery. Przejął tradycje po swoim dziadku, ojcu i wujkach, którzy wszyscy zarządzają firmą wykonawczą – Fratelli Piano. Jak sam powiedział – „Moją prawdziwą miłością było budowanie”. Renzo Piano urodził się 14 września 1937 roku w Genui i podjął studia na Mediolańskiej Politechnice, na której sam też nauczał. Obronił nawet pracę doktorską! Równolegle do nauczania, które – jak sam mówi – bardzo rozwinęło jego horyzonty, współpracował z Louisem Kahnem w Filadelfii i Zygmuntem Makowskym w Londynie, a w latach 70. z Richardem Rogersem. Nazwiska obu panów przylgnęły do siebie, a ich najbardziej znany wspólny projekt to Centre Georges Pompidou w Paryżu, który okazał się jednym z przełomowych budynków stylu hi-tech. Panowie przyjaźnią się do dzisiaj!

Styl Renzo Piano

Renzo Piano uważany jest za jednego z twórców architektury hi-tech, czyli stylu, który pojawił się w latach 60. w Wielkiej Brytanii. Ten postmodernistyczny kierunek skupiał się na intensywnym korzystaniu ze zdobyczy nowoczesnej technologii zarówno w konstrukcji samych budynków, jak i w ich wyposażeniu. Udogodnienia czy aspekty techniczne stanowią nowoczesny „ornament” budowli i nadają im specyficzny wyraz, służąc również jako warstwa funkcjonalna.

Sam włoski architekt wymienia lekkość i przejrzystość jako najważniejsze cechy swoich projektów. Budynki mają wyglądać jednocześnie monumentalnie, jak i zwiewnie, łącząc w sobie wrodzony pragmatyzm twórcy z zacięciem prowokacyjnym. Piano uważa architekturę za obywatelski obowiązek. To optymista, dla którego budynki mają zdolność ucieleśniania pozytywnych wartości i poprawiania komfortu życia ludzi w ich otoczeniu. Hi-tech to odpowiedź artysty na jego ambicję, która każe mu z każdego zadania znaleźć najbardziej racjonalne, architektoniczne wyjście.

Wczesne projekty

Doświadczenie w pracy w biurach projektowych w różnych częściach świata (w Filadelfii i Londynie), pozwoliły młodemu doktorowi na prawdziwe rozwinięcie swoich architektonicznych skrzydeł. We wczesnym okresie swojej kariery stworzył kilka do dzisiaj bardzo znanych budynków. Jeden zapisał się na kartach historii najbardziej – mowa o Centre Georges Pompidou, które uważa się za punkt zapalny architektury hi-tech.

Włoski Pawilon na Expo 70 w Osace

Zacznijmy jednak od początku. Pierwszym poważnym, międzynarodowym projektem Renzo Piano był Włoski Pawilon na Expo 70 w Osace, który stworzył wraz ze swoim bratem Ermanno i rodzinną firmą. Już w tej konstrukcji dały o sobie znać cechy, które tak wyraźnie zobaczyć możemy w późniejszych jego projektach. 

Centrum Pompidou w Paryżu

Kluczowym punktem jego kariery stało się jednak Centrum Pompidou w Paryżu, które stworzył wraz ze swoim przyjacielem, Richardem Rogersem. Obaj panowie stanęli do konkursu na zaprojektowanie nowego budynku paryskiego muzeum sztuki nowoczesnej. Ich projekt wygrał mimo sporej konkurencji – jury wybierać musiało wśród setek pomysłów z całego globu. Jak się okazało, budynek stał się jednym ze światowych przykładów architektonicznego stylu hi-tech. Sam autor niekoniecznie się z tym jednak zgadza – według niego, projekt ma głębsze znaczenie symboliczne niźli techniczne. Charakterystyczny budynek, który według New York Timesa: „przekręcił świat architektoniczny do góry nogami” miał bardziej przypominać radosną maszynę, fabrykę niż muzeum, i zrywać z tak popularnym w latach 70. monumentalizmem. Próżno szukać w tym projekcie onieśmielających marmurów – twórcy postawili na oryginalność. Ich celem była „demokratyzacja” sztuki, zerwanie z jej elitarystycznymi zapędami. Zdecydowania im się to udało.

Stary Port w Genui

Nieco późniejszy projekt Rezno Piano jest też dużo bardziej dyskretny od Centrum Pompidou. Chociaż nadal do granic wykorzystuje nowoczesne technologie, to czyni to w mniej nachalny sposób. Obskurny i zaniedbany port udało się zmienić w schludny obszar idealny dla turystów i mieszkańców, w którym znajdziemy mnóstwo restauracji, kawiarni, akwarium czy nawet muzeum. A to wszystko w rodzinnym mieście architekta!

Projekty Renzo Piano w latach 90. 

Chociaż wydawałoby się, że trudno będzie przebić projekt Centrum Pompidou, wielkie dokonania Renzo Piano miały dopiero nadejść! Lata 90. przyniosły mu wielkopowierzchniowe projekty, które olśniły krytyków. 

Międzynarodowy Port Lotniczy Kansai

Dzięki wygranej w konkursie na nowe lotnisko w porcie japońskiej Osaki, Renzo Piano dostał możliwość sprawdzenia swoich możliwości w kraju kwitnącej wiśni. Zbudowane na sztucznej wyspie lotnisko mierzy 1700 metrów i jest jedną z najdłuższych budowli na świecie. Nie jest tajemnicą, że budowa samej wyspy wymagała zastosowania najnowocześniejszych technologii. 

Postdamer Platz w Berlinie

Słynny Plac Poczdamski w Berlinie to również dzieło naszego dzisiejszego bohatera. Architekt zajmował się jego gruntowną przebudową i dołożył główną cegiełkę do tego, co dzisiaj uważamy za jeden z symboli niemieckiej stolicy. Nowy Plac Poczdamski został zaprojektowany tak, by jak najbardziej przechwycić poczucie radości, humoru i wolności, tak ukochane przez berlińczyków. „Miasto ma być miejscem spotkań i niespodzianek”, jak mówi sam autor, a jego architektura oddawać niepowtarzalny charakter mieszkańców. Jednego można być pewnym – dziś nie sposób wyobrazić sobie nowoczesnego Berlina bez Postdamer Platz.

Nowe millenium według Renzo Piano

Kolejne tysiąclecie w żaden sposób nie ograniczyło projektanta. Jego najnowsze dzieła absolutnie nie odstają od jego wcześniejszych budynków, a galopująca nowoczesna technologia pozwoliła „wgryźć” się w hi-tech tak, jak nigdy wcześniej. Oto wybrane przez nas najgorętsze projekty początku drugiego tysiąclecia!

Maison Hermès w Tokio

To luksusowy sklep francuskiej marki w Japonii. Mieszczący się w dzielnicy Ginza w Tokio geometryczny budynek zachwyca luksusową stylistyką – fasada złożona jest z 13 000 kawałków szkła, z których każdy mierzy dokładnie 45 na 45 centymetrów. Nie jest to oczywiście szkło byle jakie – każdy panel został wykonany we Florencji. Inżynieria projektu, ze względu na trudne położenie, również musiała zostać dogłębnie przemyślana. Poprzez zagrożenie trzęsieniami ziemi, budynek zaprojektowany jest w taki sposób, by móc dopasować się do destrukcyjnych drgań. Gdy świecie w nocy, przypomina magiczną latarnię, która przyciąga gapiów niemalże jak ćmy. My sami nie możemy się oprzeć!

Audytorium Parco della Musica w Rzymie

To kompleks trzech świątyń muzyki, których kształt inspirowany jest różnymi instrumentami. Ich rozmiar robi wrażenie – mogą pomieścić odpowiednio 2800, 1200 i 750 widzów. Pomiędzy halami znajduje się amfiteatr, a formy samych „świątyń” są nieprzypadkowe. Zastosowane w nich kolory, materiały i kształty nawiązywać mają do kopuł historycznych zabudowań stanowiących miejski pejzaż Rzymu. Kompleks jest pozornie prosty, ale jednocześnie elegancki.

Centrum Paula Klee w Brnie

Obiekt dedykowany Paulowi Klee, szwajcarsko-niemieckiemu malarzowi otwarto w 2005 roku. Centrum jest czymś więcej niż zwykłym muzeum – to miejsce spotkań naukowych, analizy sztuki, poszukiwań, edukacji czy nawet medytacji. Forma kompleksu to trzy pofalowane bryły wkomponowujące się w krajobraz – wydaje się, jakby były tam od zawsze. 

Budynek New York Times w Nowym Jorku

Charakterystyczny wieżowiec na Times Squere w Nowym Jorku to zarazem siedziba jednego z najpopularniejszych amerykańskich magazynów – New York Times’a. Budynek miał być otwarty i przejrzysty, by symbolizować otwartość gazety na całe miasto. Szklane fasady wyrastają ponad dach, nadając całemu projektowi drapieżności, strzelistości i podkreślając jego lekkość. 

Renzo Piano: projekty współczesne

Również współcześnie Renzo Piano zachwyca nas swoimi najnowszymi projektami. Każdy jego pomysł ugruntowuje nas w przekonaniu, że jest jednym z najwybitniejszych architektów na świecie. Oto kilka przykładów najnowszych budowli!

The Shard w Londynie

Wieżowiec „Shard” to jeden z najwyższych budynków na świecie. Projekt mierzy aż 310 metrów! Na 73 umieszczonym w nich piętrach znajdują się biura i luksusowe apartamenty. Drapieżny kształt wieżowca ma przypominać maszt frachtowca lub strzelistej wieży, które to były stałym elementem niegdysiejszego Londynu. Wszystko wyjaśnia się, gdy przetłumaczymy jego nazwę. Z angielskiego „shard” oznacza nic innego, jak kawałek rozbitego szkła czy kamień o bardzo ostrych krawędziach. Tak jak i odłamek butelki, tak nowy wieżowiec wbija się w brytyjskie niebo swoim futurystycznym ostrzem.

Whitney Museum of American Art w Nowym Jorku

To najważniejsze muzeum poświęcone sztuce amerykańskiej i tworzącym ją artystom! Nowa siedziba tej legendarnej placówki, zaprojektowana przez Renzo Piano, charakteryzuje się asymetrycznym wyglądem pasującym do przemysłowego charakteru całej dzielnicy. Uskokowe, rzeźbiarskie niemalże tarasy ze szkła i stali przepięknie odbijają światło, a samo muzeum – chociaż tajemnicze – zaprasza do oglądania swoich zbiorów kusząc nienachalną, oryginalną elegancją.

Brama miasta w Valletcie

No brama miasta La Valletty, czyli stolicy Malty, to również jedno z najnowszych dzieł Renzo Piano. Nowoczesny wygląd bramy miasta ma kontrastować z historycznymi projektami tejże i rozpoczynać nowy rozdział w wizerunku stolicy. Przypominająca nieco staroegipską świątynię łączy stare z nowym, zachwycając i budząc kontrowersję jednocześnie.

Centro de Arte Botin w Santanderze

Hiszpański debiut architektoniczny włoskiego twórcy to siedziba Fundación Botín, jednej z największych kolekcji międzynarodowej sztuki współczesnej. Piano udało się zachować niezwykłą relację architektury, środowiska naturalnego i funkcjonalności. Połączenie przestrzeni z tym, co znajduje się na zewnątrz projektu dało piorunujący efekt. Ekstrawagancka, futurystyczna bryła przypomina fantastyczno-naukowe kosmiczne statki poustawiane na słupach. Nie sposób przejść obok budynku obojętnie.

Renzo Piano: nagrody

Renzo Piano jest laureatem wielu prestiżowych nagród. Najważniejszą będzie z pewnością otrzymana w 1998 roku Nagroda Pritzkera, która jest swojego rodzaju architektonicznym Noblem, ale nie możemy zapominać chociażby o Złotym Medalu American Institute of Architects w 2008 roku czy wyróżnieniu jako Ambasadora dobrej woli przez UNESCO. Jak wspominaliśmy na początku naszej opowieści, 30 sierpnia 2013 roku Piano w uznaniu za zasługi został mianowany dożywotnim senatorem Włoch. To wielkie wyróżnienie!

Włoski architekt to postać nietuzinkowa. Od młodości geniusz projektowania, miłośnik i prekursor stylu hi-tech i twórca budynków, którymi zachwycać możemy się na całym świecie. 

Podobał Ci się styl? A może wręcz przeciwnie, jesteś zwolennikiem tradycyjnej architektury? Daj nam znać – Zarejestruj się na Westwing, dzięki czemu pozostaniemy w kontakcie, a Ty nie przegapisz naszych bieżących porad, najlepszych ofert oraz kampanii, które sprawią, że Twój dom będzie piękniejszy. Do zobaczenia!